GÖZ ACİL - ATARDAMAR TIKANIKLIĞI
2014
Bayramlar kimileri için birlik, beraberlik, yardımlaşma; kimileri için de günlük koşuşturmalardan kaçış, dinlenme, tatil fırsatı. Bugün Kurban Bayramı’nın ilk günü. Kelime anlamı olarak İslam barış demek iken son yıllarda İslam coğrafyaları bayramlara vahşice süren savaş ve çatışmalarla giriyor. Bu Bayramın Müslüman alemine ve tüm insanlığa barış ve huzur getirmesini diliyorum.
Kurban Bayramında geleneksel beslenmenin başında kurban etleri, baklavalar, börekler geliyor. Gözler de, mideler de bayram ediyor gibi görünse de her şeyin fazlası, aşırısı genel sağlığı, dolayısıyla göz sağlığını da olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle şeker hastalığı, hipertansiyon, kalp kapak hastalıkları, yüksek kolesterol, damar sertliği olanlarda damar tıkanıklıkları ve göz kanamaları ile ani körlükler oluşabiliyor. Hareketsiz kalan, sigara kullanan ve az su içen kişilerde bu risk daha da artıyor. Birkaç dakika süren geçici görme kayıpları bunun ilk habercisi olabileceği gibi, gözdibi muayenesi ile bu durumları önceden kestirebilmek, olduğunda da erken teşhisle en az zararla atlatmak mümkün. Ancak, özellikle göz atardamarı tıkanıklıklarında ilk bir saat çok kritik. Bu bir saat içinde göz hekimine yetişemeyenlerde kalıcı körlük kaçınılmaz.
Acil Göz Nöbetleri
Araya giren uzun bayram tatillerinde hekimlere ulaşmak zor olsa da özellikle çoğu üniversite ve eğitim araştırma hastaneleri ile bazı özel hastanelerde hafta sonu, bayram dahil olmak üzere göz hekimleri gece, gündüz nöbet tutuyor. Gözün en acil hastalığı olan atardamar tıkanıklıklarında meslektaşlarımız zamana karşı yarışarak damar açıcı manevralar, masajlar, işlemler ve ilaçların yanı sıra hiperbarik oksijen tedavisiyle retinanın oksijensiz kalma süresi ve olasılığını azaltarak görmeyi kurtarmaya çalışıyorlar. Tıkalı geçen her saat görme şansını azalttığı için bu duruma baştan hiç meydan vermeyecek şekilde genel sağlığa ve önerilere dikkat etmekte fayda var. Şekerine, tansiyonuna, kan yağlarına ve kolesterolüne dikkat eden, sigara gibi kötü alışkanlıkları bırakanları çifte bayram bekliyor. Herkese tekrar iyi bayramlar!
Resim 1 – Retina üst yarısı atardamarında tıkanıklık ve retina üst yarısında solukluk.
Resim 2 – Fundus anjiosunda retina alt yarısındaki damarlar açıkken, üst yarıda tıkanıklık nedeniyle damarlar siyah görünüyor.
Resim 3 – Fundus anjiosunda retina alt yarısındaki damarlar açıkken, üst yarısındaki tıkanıklık açıkça görülüyor.
Bu hastanın geç başvuru nedeniyle sağ göz alt yarısında kalıcı körlük oluştuğu için okuma, yazma, yemek yeme, yolda yürüme gibi günlük yaşamın en önemli konularında zorlanıyor. Tıkanıklık bir, iki milimetre aşağıda göz sinirinin ortasındaki merkez damarda olsaydı aynı göz tamamen karanlığa gömülecekti.